Çocuklarda Özgüven Nasıl Geliştirilir?

Eğitimde temel gaye çocukları özgüvenli, girişimci ruha sahip şekilde yetiştirmektir. Peki çocuklarda özgüven nasıl geliştirilir? Öncelikle çocukların kendi benlikleri ilgili ne düşündüklerini öğrenmek gerek. Kendilerinin hakkında olumsuz fikirleri varsa bu durumun sebeplerini çocukların sorgulamasını sağlayarak işe başlayabiliriz. Tabi ki ailelere de burada önemli bir görev düşüyor. Anne ve babaların çocukları hakkındaki fikirleri, izlenimleri çocuklarında kendi hakkındaki fikirlerini ve izlenimlerini etkileyen en önemli unsurdur. Ailelere çocuklarını yetiştirirken ‘sen yapamazsın, bu çok zor sana yardımcı olayım, sen daha küçüksün, büyüyünce yaparsın’ gibi cümleleri kullanıyorsa çocuğun özgüvenini ciddi manada zedeleyebilir. Çünkü çocuklar hayatındaki önemli kişilerin kendileri hakkında ne düşündüklerine önem verir. Bu önemli kişiler çocuklara verdikleri mesajlarla onların gelişimlerini şekillendirebilir. Çocuklara gelişim dönemine uygun yapabileceği görevler vererek özerkliğe teşvik ederek çocuğun özgüvenini geliştirmek mümkündür. Aynı zamanda çocukları destekleyerek teşvik ederek ‘sen yaparsın’ tarzı cümleler kurarak çocukları motive etmek mümkündür.  

Çocukların kendi beden algıları, kaygı düzeyleri ve internet kullanımı da özgüven gelişimini etkiler. Çocuk kendi bedeninden utanmamalı. Kendi bedeni hakkındaki olumsuz düşüncelerini akranlarına hissettirdiğinde akranlarından zorbalık görebilir. Böyle durumlar yaşandığında müdahalede öncelik zorbalığa uğrayan çocuğu kendi bedeni ile barıştırmak olmalıdır. İnternet kullanımına değinecek olursak günümüzde çocuklar internet ile büyüyor. İnternet, teknoloji varken doğdular. İnternet onların birer parçası haline geldi. İnternette kendi hayatlarında hiç görmedikleri hayat tarzlarını, fikirleri, başka dünyaları keşfediyorlar. Kendi gerçek hayatları ile sanalda gördüklerini karşılaştırıp sahip olduğu imkanları küçümsediğinde onda doğal olarak özgüven zedelenmesi gerçekleşir. Bu durumdan korumak için de internet kullanımına aile kontrolü gerekebilir. Çocuklar kaygılarını ifade ederken çekinmemelidir. Peki neden çocuklar kaygılarını ifade ederken çekinir? Bu sorunun en önemli cevabı çocukta yargılanma küçümsenme korkusudur. Kaygılarını ailesine ya da öğretmenlerine ifade ettiğinde doğru karşılık bulamazsa bir daha bu kaygılarını ifade etmez ve bu kaygılar giderek büyür ve çözümlenemez. Burada eğitimcilere ve ailelere çok büyük sorumluluk düşüyor. Çocukları yargılamadan onlarda kaygı uyandıran durumları değerlendirmek özgüven gelişimlerini olum yönde etkiler. 

Çocuk Gelişiminde Ailenin Etkisi

Özgüven gelişiminde aile ile iletişim de bir başka etkili faktördür. Çocuk ailesi tarafından destekleniyorsa, anlaşıldığını hissediyorsa ailesi ile konuşmada sıkıntı yaşamıyorsa derdini sıkıntısını yapmak istediklerini ailesine çekinmeden söyleyebiliyorsa ve karşılığında destekleniyorsa bu durum çocukların özgüvenini geliştirmede çok etkilidir.

Eğitim Hayatında Çocukların Hedefleri

Eğitim hayatı başladığında çocuklar hedef oluşturarak yetiştirilir. Her çocuğa büyüyünce ne olmak istersin gibi sorular sık sık sorulur. Gelişim dönemleri değiştikçe çocukların da cevapları değişir ve bu cevaplar giderek gerçekçi bir hal almaya başlar. Çocuklar kendilerini tanıdıkça ve çevreden aldıkları mesajları değerlendirdikçe gerçekçi hedefler oluşturmaları beklenir. Kendilerine belirledikleri hedefler imkan dahilinde değilse yapabileceklerinin çok üstünde ise başarısızlık hissi doğuracağından bu durum özgüveni ciddi manada zedeleyebilir. Ailelerin yapması gereken çocukları her şekilde desteklemek ve gerçekçi hedef oluşturmalarına yardım etmektir. Hedeflere ulaşmada inanç kavramını da unutmamak gerekir. Kendine ve başarabildiklerine inanan çocukların başarma olasılığı da yüksektir. Ailelerinde de bu hedeflere ulaşmada en az çocuk kadar inançlı olması da önemlidir.